Terug

Recensies

Familievetes in een volksbuurt

Napels, jaren vijftig. Twee vriendinnen groeien samen op in een wijk waar continu spanning heerst. Waar jongens meisjes bekogelen met stenen, en waar een vader op klaarlichte dag thuis in zijn pyjama wordt vermoord. Wat de vriendinnen onderscheidt van hun leeftijdsgenoten in de wijk is dat ze goed k…

Gevangen in zwijgzaamheid

Politiek geweld heeft Italië decennialang in zijn greep gehouden, met als dieptepunt de ontvoering en moord op ex-premier Aldo Moro in 1978. In haar debuut Eva slaapt [recensie] probeerde Francesca Melandri deze periode te bevatten en in haar nieuwste roman Hoger dan de zee geeft ze daaraan een verv…

Je moet de glans wel willen zien

Met zijn 177 pagina's weegt deze verhalenbundel niet veel, maar hoe anders is dat in figuurlijke zin. In Harry Olthetens Schier en andere verhalen zijn verhalen waar niet iemand zelfmoord pleegt, heimelijk wordt omgebracht of de dood vindt bij een crash de uitzondering. Anders is er wel sprake van e…

De eenzaamheid van een regiment soldaten

Met zijn 25 jaar was Paolo Giordano de jongste winnaar ooit van de Premio Strega, voor zijn debuutroman  (La solitudine dei numeri primi, 2008). Was dat boek, over een vriendschap tussen een anorexiapatiënte en een hoogbegaafde jongen, al gevoelig, intelligent, vlot én een succes, met zijn tweede ro…

Voor de liefde door de modder

Najaar 1944. Noord-Italië is bezet door de nazi's - de fascisten leiden alleen nog een vazalstaatje - terwijl Zuid-Italië in handen van de geallieerden is. Beppe Fenoglio (1922-1963) vocht mee met de partizanen in de heuvels, bij wat zou uitgroeien tot de grootste verzetsbeweging van West-Europa. Zi…

Drugsoorlog die iedereen aangaat

De drugsoorlogen verlossen van het goedkope melodrama en simplistische Hollywood-films, dat is wat de jonge Colombiaanse auteur Juan Gabriel Vásquez (1973) wil, vertelde hij in een interview met The Guardian. Zijn ambitie is te laten zien welke impact de drugshandel heeft op iemand die er geen deel …

Veel uiterlijk vertoon

Fare la bella figura: goede sier maken. Italiaanse mannen weten precies hoe ze daarmee vrouwen voor zich kunnen winnen, en ook in de politiek hebben ze er in Italië een handje van. En dan vooral tijdens het fascisme, de periode die Vitangelo Brancati op de korrel neemt in zijn klassieker Mooie Anton…

Relativeren is een kunst

Je zou kunnen denken dat het een tussendoortje is. Een verhalenbundel van nauwelijks 200 pagina's, uitgegeven midden in de zomer, van de Italiaanse auteur die vorig jaar nog volop in de schijnwerpers stond naar aanleiding van zijn grote roman XY. Maar voor Sandro Veronesi geldt niet dat een korte te…

De journalist als irritante bromvlieg

Fleur Jurgens is journalist voor HP/De Tijd en schreef eerder twee non-fictieboeken, Leve de burgertrut (2007) en Het Marokkanendrama (2007). In De Groene Amsterdammer werd ze ervan beticht de geloofwaardigheid van de onderzoeksjournalistiek te schaden: haar werk ‘draait niet om geloofwaardigheid, m…

Critici in crisis?

Het is niet dat er niet meer over literatuur geschreven wordt. Het aanbod aan recensies lijkt gevarieerder dan ooit: van 'consumentenvoorlichting' à honderd woorden per boek (plus sterren) tot reviews op Bol.com, van degelijke NRC Handelsblad-recensies tot specialistische analyses op De Reactor. Van…

Paperbacks onder het matras

Als je Jeanette Winterson (1959) over haar jeugd hoort vertellen klinkt het als een gemeen sprookje. Toen ze zes weken oud was werd ze geadopteerd: een al iets ouder, kinderloos echtpaar, fanatieke leden van de Pinkstergemeente, voedde haar op. Boeken (op de Bijbel na) werden in huis niet gedoogd, e…

Social writing avant la lettre

Toen de Italiaanse dichter en schrijver Cesare Pavese (1908-1950) op het hoogtepunt van zijn roem overleed, liet hij veel ongepubliceerd werk na. Het was zijn vriend en uitgever bij Einaudi Italo Calvino die enkele jaren later in een ladekast een bijzondere romanproject ontdekte dat nu voor het eers…

Gepieker dat nooit verveelt

Le mépris, de verfilming van Jean-Luc Godard (1963) is waarschijnlijk bekender in Nederland dan het origineel, Il disprezzo (1954) van Alberto Moravia, dat onlangs in een nieuwe vertaling van Marieke van Laake verscheen. Dat deze roman, net als vele andere van Moravia (Il conformista, La ciociara) v…

Een donzen deken over de geschiedenis

Kinderen die op een cruciaal moment in de geschiedenis worden geboren en zo getuige zijn van een heel tijdperk zijn er volop in de literatuur. Beroemd in Italië is bijvoorbeeld Useppe, het pientere jongetje uit De geschiedenis (La storia, 1974) van Elsa Morante. Eva uit het romandebuut van Francesca…

De logica van angst

De criminaliteit neemt de laatste jaren af, maar we voelen er ons niet veiliger door. Straatschoffies, dames in boerka, zwemleraren – om ons heen zien we steeds meer potentiële dreigingen. Zijn het de media die ons die angst aanpraten? Of komen wij als bakfietsgezinnen te weinig in aanraking met ‘ec…

Iedere dag nieuwe gezichten

Of Vitangelo Moscarda niet wist dat zijn neus scheef stond? Deze terloopse vraag haalt voor de hoofdpersoon van Iemand, niemand en honderdduizend (1926) alle zekerheden onderuit. Hoe weet hij nog wie hij is, als iedereen hem anders ziet? Die verwarring geldt zo’n beetje als de kern van de levensvisi…

Pilgrim fathers in de Pontijnse moerassen

In de jaren dertig legde het fascistische Italië in razend tempo een onbegaanbaar moerasgebied droog. Malariamuggen werden verdreven, steden als Littoria (tegenwoordig Latina) en Pontinia verrezen, en de landbouwgrond werd verdeeld onder uitgeperste pachtboeren uit Noordoost-Italië. Onder deze ‘kolo…

De thriller voorbij

Een toerist die in de Dolomieten dood wordt aangetroffen als gevolg van een beet van een haai die bovendien al twee eeuwen is uitgestorven, dat is te gek voor woorden. Laat staan dat hij daar samen met twaalf anderen ligt, allen op compleet verschillende maar even bizarre manieren aan hun einde geko…

De kleine brigade

Een spel? Nee, dat is echt uit den boze. De drie elfjarige jongetjes uit Palermo, hoofdpersonen van Giorgio Vasta’s (1970) debuutroman De materiële tijd (Il tempo materiale, vertaald door Marieke van Laake), nemen hun taak uiterst serieus. We spreken 1978, Italië is in de greep van de Rode Brigades,…

Een onweerstaanbare klerezooi

In Nederland is de Italiaanse ingenieur annex filosoof en schrijver Carlo Emilio Gadda voornamelijk bekend van zijn atypische detective Die gore klerezooi in de Via Merulana (1957, Nederlandse vertaling 2000). Hierin raakt een inspecteur die belast is met het oplossen van een dubbele misdaad in een …

pro-mbooks1 : athenaeum